Bende Van Nijvel Operationale Veiligheid

5. De mogelijkheden van de veiligheidsdiensten

Het was indertijd onmogelijk om van een plaatselijk alarm een onmiddellijk nationaal alarm te maken omdat het eerst moest vertaald worden op het nationaal hoofdkwartier van de Rijkswacht. (bron 1 p.65) OP die manier werd het district Leuven pas 20 minuten na de overval in Eigenbrakel gelarmeerd waardoor de bende ook nog ongehinderd in Overijse kon toeslaan en verdwijnen. (bron 1 p. 66)

"de zogenaamde Bende van Nijvel haar acties plant op basis van inside informatie die alleen vanuit de rijkswacht of het leger kan afkomstig zijn. Uit de uitvoering ervan blijkt verder dat het hier om acties gaat die bijna alleen door militair getrainde commando's foutloos kunnen worden uitgevoerd. Hun terreur lijkt waanzinnig maar is bij nader toezien te doelgericht om niet weloverwogen te zijn. En het doelwit vormen zowel de politiediensten en de justitie als de publieke opinie zelf" stelt Walter De Bock op 30 september 1985 (bron 1 p. 67)

Rijkswachtgeneraal Beaurir (PSC) richt op 4 oktober 1983 een cel op die direct onder zijn bevoegdheid valt en het onderzoek nationaal moet coördineren "en evitant de fournir ses informations aux magistrats" Tevens wordt een veiligheidszone ingesteld in Waals Brabant. Kort nadien wordt hij opgevolgd door door Robert Beernaert (CVP). De Minister van Binnenlandse Zaken Nothomb (PSC) (bron 7 p. 55)

Als reactie richtte Gol op 27 juni 1983 het "Anti Terreur College" op zonder daarvoor de nodige wettelijke basis te voorzien. Zij zouden zich bezighouden met de coördinatie van de acties tegen terrorisme en de regering hierover inlichten. In 1984 richtte hij weeral in het geheim de Anti Terroristische Gemengde Groep (AGG) op die bestond uit de rijkswacht, gerechtelijke politie, rijkspolitie, staatsveiligheid en militaire inlichtingendienst onder het rechtstreekse bevel van een hogere rijkswachtofficier en bijgestaan door de Groep Diane. (bron 1 p. 187) De gerechtelijke politie kan ook een Nationaal Observatieteam (NOT) oprichten dat subversieve organisaties en personen moet schaduwen, terwijl de politie POSA pelotons (Pelotons voor Observatie, Steun en Arrestatie) opricht. Ook organisaties zoals Oxfam en de vredesbeweging worden als subversief beschouwd. (bron 1 p. 189)

De rijkswacht richt ook nog een parallelle anti-terreurcel rechtstreeks onder de generale staf op. De AGG richt zich enkel op de CCC en over de Bende wordt met geen woord gerept, dit is nog gemakkelijker door de snelle opeenvolgende aanslagen van de CCC (2, 3, 9, 15 en 16 oktober 1984) Op 19 oktober 1984 vindt in het kader van de operatie Mammoet een serie van 120 huiszoekingen plaats bij organisaties en personen van linkse signatuur. "De door de staatsveiligheid geleverde lijst van verdachten is hopeloos verouderd". Geen enkele aanwijzing wordt gevonden maar alle kritiek wordt weggewuifd met het 'geheim van het onderzoek'. Ondertussen verhoogt de ministerraad het budget van de verschillende politiediensten met 251 miljoen BF. (bron 1 p. 188) Het Ministerie van Binnenlandse Zaken stelt een geheime lijst samen van de subversieve organisaties die "de wettelijk ingestelde structuur van de staat tracht omver te werpen, te wijzigen of te vernietigen of de werking ervan te verlammen door middel van onwettelijke methodes. De groeperingen die geregeld extremistische of subversieve ideeën naar voren brengt zonder nochtans duidelijk onwettige methodes te gebruiken,.... " en waartegen men niet in beroep kan gaan indien men op de lijst komt. (bron 1 p. 190) De Belgische ministers komen ook internationaal onder druk te staan als de CCC verschillende NATO installaties aanvallen. (Bron 1 p. 191)

Er is nog geen echt DNA onderzoek toen.

In maart 1985 worden nog een serie bijkomende maatregelen genomen waaronder 55 miljoen BF voor justitie voor de bestrijding van het terrorisme. De rijkswacht en de politie worden aangevuld met 400 militairen en duizend werklozen. (bron 1 p. 194) Na de aanslag in Eigenbraekel en Overijse wordt een gemengde informatiecel Onderzoek Waals Brabant in Nijvel opgericht waar men alles op computer zal zetten en analyseren. (bron 1 p. 195) Deze totale informatisering is echter nooit geslaagd. De informatisering van het dossier is begonnen in 1987 toen de Bureau central de recherches van de rijkswacht begon met een geïnformatiseerde inventaris van de dossiers. "Une informatisation qui n'est toujours pas terminée en 2012 et qui ne le sear peut-être jamis. " (bron 7 p. 91) Want het grootste probleem van het dossier is wel het totaal gebrek aan ook maar enige gestandariseerde methodiek. "rien n"était répertorié, sans classement des dossiers mélangés, des pièces à convictions introuvables." En toen was het dossier al 1 miljoen pagina's in gewoon een serie dozen.... In Charleroi ontvangt men trouwens bij de overdracht een telefoontje uit Brussel dat er nog 20 dozen met documenten over de Bende van Nijvel klaarstaan om in de verbrandingsoven te vliegen. De ploeg van Charleroi gaat deze onmiddellijk halen." (bron 5 p. 316)

Volgens de groep van Waals Brabant was er voor de verhuis naar Charleroi wel een steekkaartensysteem Dat op diskettes stond in 1987 en waarvoor ze een rudimentair programmatje gebruikten. Dat programma Werd ook gebruikt om de informatie die de verdachten buiten verhoor zeiden te noteren. De onderzoekers Van Charleroi zouden niet weten dat ze die informatie hadden en hebben die tot zeker 2010 niet gebruikt. De dossiers van de aanval in Aalst werd slechts in 2010 gescand. (bron 4 p. 167- 168)

Na de aanslagen van de CCC in november 1985 wordt de rijkswacht de leiding van AGG ontnomen en wordt ze overgedragen aan de terrorisme substituut Van Doren. In Dendermonde richt men ondertussen het Delta team op dat bestaat uit 10 BOB'ers en 7 mensen van de gerechtelijke politie. Na de aanslag in Aalst richt de rijkswacht zef 2 nieuwe task forces. Hierna wordt nogmaals een extra-budget van 500 miljoen BF vrijgemaakt voor ordehandhaving. Op 16 december 1985 wordt de CCC opgepakt. Op 7 februari 1986 volgt nog een extra budget van 7,6 miljard BF over 2 jaar om de uitrusting te verbeteren zoals snelle Golf GTI, kogelvrije vesten en zwaardere bewapening. De interne communicatie tussen de verschillende diensten wordt gestroomlijnd.

Men spreekt veel over de 100 onderzoekers voor het Bende onderzoek die indertijd op het onderzoek zouden gezeten hebben, maar drie weken na de aanslag in Aalst had de plaatselijke gerechtelijke politie slechts 4 speurders meer over (bron 4 p. 108) na de aanslagen in aalst worden 6 regimenten van parachutisten aan de rijkswacht toegevoegd. Dit is de eerste keer sinds 1960 (staking tegen de eenheidswet. Basis is art 60 van de rijkswachtwet. Het zijn gemixte patrouilles

Evolutie Groep Diane (bron 5)

De groep Diane werd in 1972 opgericht na het bloedbad tijdens de Olympische spelen in Munchen waar palestijnse terroristen het Israëlische team gijzelden en vermoorden. Ze heeft ook een eenheid die speciale gebouwen moet beschermen.

In 1984 werden de POSA ('Peloton Protectie Observatie Steun en Arrestatie') opgericht omdat de SIE niet kon voldoen aan de vele oproepen om bijstand tijdens de aanvallen van de CCC en de Bende van Nijvel. Ze werden gevestigd in Luik, Brussel, Antwerpen, Charleroi en Gent. Het enige onderscheid met de groep Diane is dat de POSA niet werden opgeleid in gijzelingen en ontvoeringen, zelfs als ze sneller ter plaatse konden zijn.

In 1992 kregen ze een 'Disaster Victim Identification Tea'm (DVI) en in 1993 een' Under Cover Team'. In 1996 kwam daar dan nog de 'National Technical Support Unit' (NTSU) bij die zich meer bezighoudt met afluisteren en onderscheppen.

Er bestaat ook een 'Relocation and Protection Team' (RPT) die zorgen voor de bescherming van belangrijke getuigen. De wet van 2002 liet niet toe dat deze belangrijke getuigen een nieuwe identiteit kregen, maar vanaf 2011 werd het wel mogelijk. De beslissingen omtrent getuigenbescherming liggen bij het parket en de onderzoeksrechter die het moeten voorleggen aan een commissie die om de zes maanden beslist of het programma van een bepaalde getuige wordt verlengd. Zo moest vb. een getuige op het Rwandaproces bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag beschermd worden.

Na de politiehervorming wordt de SIE het 'Commissariaat Generaal Special Units' (CGSU).

Na de aanslagen van 11 september drong de Europese Raad aan op meer samenwerking tussen de 'Speciale Interven tie Eenheden. Tijdens het Belgisch voorzitterschap van 2001 mocht de directeur van de 'Belgische Speciale Interventie Eenheden' Eric Liévin een programma hieromtrent uitwerken. Ze wensten een beveiligd communicatienetwerk en een juridisch kader op te richten waarbinnen ze gezamelijk konden grensoverschrijdend werken. 7 jaar later werd een nieuwe Europese Richtlijn van kracht die toeliet dat elk land een beroep kan doen op de Speciale Interventie Eenheden van de andere lidstaten. Ondertussen zjin er wel grote verschillen tussen deze eenheden door de mate van de geïnvesteerde budgetten en de beschikbaarheid. In 2007 hielden ze een gezamelijke oefening in de havens van Oostende en Zeebrugge met een veerboot.