Wat als België Jerusalem zou beheren ?
Het klinkt nogal vreemd maar wat als België Jerusalem zou beheren ? Niet dat ze Jerusalem zouden overdragen aan België omdat we met onze cultuurgemeenschappen en regionale federalisering een staatsmodel hebben ontwikkeld dat wereldwijd wordt bestudeerd als een mogelijke manier om conflicten op te lossen.
Nee - in haar vroeger niet aflatende zoektocht naar overzeese gebieden en kolonies had België voor de eerste wereldoorlog haar oog laten vallen op Jerusalem, de stad waarvan al christenen en moslims toen al zoveel duizenden mannen de dood had ingestuurd om het te kunnen veroveren of heroveren.
Jerusalem was toen deel van het Ottomaanse rijk en België had er sinds 1850 een consulaat. Leopold II bezocht Jerusalem in 1855 tijdens de 'Heilige Week' en zocht naar de sporen van 'onze' kruisvaders Godfried van Bouillon en Boudewijn van Vlaanderen. Deze namen deel aan de eerste Kruistocht (1096-1099). Op het Brusselse koningsplein staat een groot standbeeld voor Godfried van Bouillon. Hij veroverde Jerusalem op 15 juli 1099 en dat staat bekend als één van de grootste slachtpartijen uit de Middeleeuwen want de christelijke ridders lieten geen 'heidenen' in leven. Omdat de ridders dachten dat de moslims goudstukken hadden ingeslikt zodat ze deze niet moesten afgeven sneden ze hun buiken open en verbranden de lijken om zo gemakkelijker te kunnen zoeken. Godfried werd gevraagd om Koning van Jerusalem te worden maar dat weigerde hij want volgens hem kon enkel Christus over Jerusalem waken. Boudewijn van Vlaanderen vond zichzelf goed genoeg om die rol dan op te nemen en Godfried werd dan de Beschermer van het Heilig Graf. Het koninkrijk Jerusalem dat zo groot was als Israël en Libanon nu was nooit rustig en sommige steden bleven in handen van moslim strijdkrachten. Het viel in 1291 weer in handen van het Ottomaanse (Turkse) Rijk.
Leopold I had een groot standbeeld voor Godfried van Bouillon laten zetten op het Koningsplein in Brussel.
Albert I had zoals Leopold II soms ook koloniale aspiraties en dacht hierbij aan Palestina omdat de Belgisch kapitalisten zoals Bank van Brussel, Société Générale en industriële groepen zoals rond de groep van baron Empain - die goed boerden dankzij de grondstoffen uit Congo - zwaar investeerden in het Midden Oosten en vooral in Egypte. Sommige investeerders hadden zelfs directe banden met Congo zoals Edmond Van Eetvelde (ex hoofd van de Onafhankelijke Congostaat). Ze legden tramlijnen of electriciteits- en waternetwerken aan in het Ottomaanse rijk. Baron Empain had in het noordwesten van Cairo zelfs een heel nieuwe stad gesticht. Heliopolis was een residentiële tuinstad in Arabische art decostijl. Hieronder een foto van zijn paleis.
Tijdens WOI publiceerde het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken enkele eisen voor de vredesonderhandelingen. Indien het Ottomaanse rijk zou worden opgedeeld zou België Palestina opeisen 'en souvenir de Godefroid de Bouillon'. Natuurlijk waren er ook de industriële belangen want een klein landje zoals ons heeft zowel nieuwe afzetmarkten als grondstof leveranciers nodig.
Het hielp dan ook dat Baron Empain door koning Albert I tot generaal was benoemd en verantwoordelijk was voor de organisatie van de logistiek van het Belgische leger. Hij deed dan ook de PR voor België als behoeder van Jerusalem en Palestina waarbij Albert I koning van Jerusalem zou worden. Volgens de eerste vredesplannen van de Sykes-Picot akkoorden zouden Frankrijk en Engeland na deze oorlog het Ottomaanse Rijk onder elkaar verdelen en Jerusalem een internationale status geven. Ze werden hierin gesteund door het Vaticaan dat liever het katholieke België had dan de andere meer protestantse of eigenwijze staten.
In België was de Kardinaal Mercier de vertegenwoordiger van het Vaticaan. Hij steunde de Belgische aanspraak op Jerusalem volledig en voelde zich een nieuwe kruisvaarder. In 1916 werd de beweging 'De Eucharistische Kruisvaarders' op verzoek van Paus Benedictus XV in Vlaanderen gesticht door de norbertijnen van Averbode tot de jaren 1970. Een groot bezieler was de Oost-Vlaamse priester Edward Marie Poppe. De jeugdbeweging had een uniform en wekelijks moesten de leden naar de communie gaan en volgens bepaalde taken een opoffering doen. De traditionalistische katholieke gemeenschap Sint Pius X zet deze traditie trouwens voort. https://fsspx.be/nl/eucharistische-kruistocht
De aanspraak van België werd trouwens nog geloofwaardiger omdat ze de Duitsers in Oost-Afrika had verslagen en de Congo had kunnen behouden dankzij de Congolese troepen. De lobby voor een kolonisatie van Palestina wou diezelfde troepen inzetten in Palestina. De Fransen hadden weinig bezwaar tegen een internationale status voor Jerusalem onder beheer van de Belgen en de industriëlen hadden al onderzoeksteams naar Palestina gestuurd.
Maar de Britse Verklaring van Balfour in 1917 waarin deze de zionistische eis steunde om in Palestina en Jerusalem een huisland voor Joden te maken doorkruiste deze optie. Op 11 december 1917 werd Jerusalem bevrijd door Engelse en Franse troepen waaronder enkele Joodse troepen.
Zouden wij het anders hebben aangepakt ? Zouden we met regio's werken en gemeenschappen en met gegarandeerde rechten voor minderheden ? Zouden we pacten hebben gesloten en met subsidies gegooid om iedereen bezig te houden met het uitbouwen van de eigen gemeenschap in plaats van de andere te bevechten ? Hoe dan ook zou WOII en de grote Joodse migratie naar Israël direct erna zelfs dit plan helemaal op losse schroeven hebben gezet. Maar wat als ....
Bronnen Lucas Catherine - Rijstpap, Tulpen en Jihad EPO 2004
https://historiek.net/godfried-van-bouillon-leider-eerste-kruistocht/70021/
https://vandaagindegeschiedenis.nl/12-augustus/
https://westhoekverbeeldt.be/ontdek/detail/f34f6fb2-5880-7ee3-e93d-9b025d7a7949 (Eucharitische kruistocht)